نخستین روز نشست شورای حکام با اظهارات گروسی درباره فعالیت های هسته ای ایران/گروسی: آژانس نیازمند قابلیت نظارتی بیشتر بر تأسیسات ایران است/ دو شکاف در دانش آژانس درباره فعالیت هسته ای ایران وجود دارد!
تاریخ انتشار: ۱۵ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۰۹۴۵۹
بین الملل تابناک: نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی از امروز آغاز شد. نشستی که قرار است گزارشی از فعالیت های هسته ای ایران نیز ارائه دهد.
از اسفند سال ۱۳۹۸ که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش فصلی خود از وجود سه سایت هسته‌ای اعلام نشده در ایران خبر داد تا گزارش هفته پیش این سازمان بین‌المللی دورانی سخت و طاقت‌فرسا همراه با صدور قطعنامه‌های آتشین و پی در پی، شورای حکام بر برنامه هسته‌ای ایران گذشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امروز (دوشنبه) در کنفرانس خبری خود در واکنش به اظهارات «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که گفته بود که آژانس در مقابل ایران تسلیم شده ست، گفت: «ما به این‌گونه اظهارنظرات عادت داریم، کار آژانس بی‌طرفانه و فنی است. ما همواره وقایع را آن‌طور که هست، بیان می‌کنیم. برداشت آنها از این موضوعات به ما ارتباطی ندارد. ما در خصوص نقطه نظرات مقام‌های دولتی اظهارنظر نمی‌کنیم. ما استانداردهای خود را به دلایل سیاسی پایین نمی‌آوریم. ما استانداردهای خود را در مورد فعالیتهای هسته‌ای ایران پایین نیاورده‌ایم و ارزیابی‌های خود را به هیچ دلیل سیاسی مغرضانه نکرده‌ایم».
ایران پاسخ قابل قبولی به آژانس داده است
وی با تأکید در خصوص همکاری ایران و آژانس گفت: «موضع خود را در قبال فعالیتهای هسته‌ای ایران تغییر نداده است اما ما پاسخ‌های قابل قبولی از ایران دریافت کرده‌ایم و آنها را راستی‌آزمایی خواهیم کرد».
گروسی سپس در خصوص فعال شدن دوربین‌های آژانس در ایران گفت: «ما به طرف ایرانی بر لزوم فعال سازی مجدد دوربین‌ها و دستگاههای نظارت الکترونیکی در سایت‌های هسته‌ای تأکید کردیم».
آژانس نیازمند قابلیت نظارتی بیشتر بر تأسیسات ایران است
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه داد: «ما در ماه مارس بیانیه مشترکی با ایران داشتیم که پیش‌فرض آن بود که چندین اقدام نظارتی و راستی‌آزمایی داوطلبانه اضافی را اجرا کنیم که البته حقیقت این است که این روند کند پیش می‌رود. ما در حال انجام کار هستیم و وظیفه من این است که گزارش کاملی ارائه دهم اما حقیقت این است که کارها کند پیش می‌رود. ما یکسری دوربین و ابزارالات الکترونیک نصب کردیم اما هنوز لازم است که اقدامات بیشتری انجام شود و به همین دلیل است که من می‌خواهم آژانس هر چه سریع‌تر قابلیت نظارتی بیشتری داشته باشد. به همین دلیل است که ما باید در محل حضور داشته باشیم و نظارت‌های بیشتری داشته باشیم و باید سریع‌تر پیش برویم».
در بیانیه اسفند ۱۴۰۱ بین ایران و آژانس عنوان شده است: «تعاملات بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران با روحیه همکاری و با رعایت کامل صلاحیت‌های آژانس و حقوق و تعهدات جمهوری اسلامی ایران بر اساس موافقتنامه‌های جامع پادمانی صورت خواهد پذیرفت.
در خصوص مسائل پادمانی باقیمانده مربوط به سه مکان، ایران آمادگی خود را برای ادامه همکاری و ارائه اطلاعات و دسترسی بیشتر به منظور رسیدگی به مسائل پادمانی باقیمانده اعلام کرد.
ایران به صورت داوطلبانه به آژانس اجازه می‌دهد تا چنانچه مقتضی باشد فعالیتهای راستی آزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند. روش اجرای آن طی یک نشست فنی که بزودی در تهران برگزار می‌شود، بین دو طرف مورد توافق قرار خواهد گرفت.»
گروسی در خصوص نصب مجدد دوربین‌های آژانس در تأسیسات هسته‌ای ایران توضیح داد: «دسترسی به اطلاعات مسئله مهمی است که ما با مقام‌های ایران در میان گذاشته‌ایم. در حقیقت نصب مجدد تجهیزات آژانس و نصب دوربین‌های آژانس و تجهیزات الکترونیکی که برای کنترل سطح غنی‌سازی مورد استفاده قرار می‌گرفت و حذف شده بسیار مهم است».
دو شکاف در دانش آژانس از فعالیتهای غنی‌سازی ایران به وجود آمده است
مدیرکل آژانس سپس تصریح کرد که دو نوع شکاف در دانش آژانس وجود دارد و گفت: «دو نوع شکاف وجود دارد. اول آنکه، همانطور که می‌دانید در سفر فوریه 2021 مقرر شد که تجهیزات نظارتی نصب شوند اما اطلاعات آن مهر و موم شوند و آژانس به آن دسترسی نداشته باشد. این یک مسئله است که زمانیکه ایران در تابستان گذشته تصمیم به قطع سیستم‌ها گرفت، ما هرگز به این اطلاعات دسترسی نداشته‌ایم و از آن زمان یک شکاف وجود داشته است و ما از آن زمان دسترسی به اطلاعات نداشیم».
وی در این خصوص گفت: «ما مجدداً دوربین‌ها را نصب می‌کنیم و سیستم‌ها دوباره وصل می‌شود اما برای آنکه بتوانیم تصویر کلی را مجدداً بازسازی کنیم باید با مقام‌های ایرانی نشست داشته باشیم و این پازل‌ها و نکاتی که به صورت معما در این دوران باقی مانده را بازسازی کنیم».
گروسی در خصوص دومین شکاف گفت: «دومین شکاف در زمینه دانش آژانس مربوط به ژوئن 2022 تا ژوئن 2023 می‌شود که رایزنی‌های دیگری در رابطه با دسترسی با فایل‌های ضبط شده، گفت‌وگو با افراد و مسائل دیگر باید صورت بگیرد.ممکن است بخش‌هایی باشند که کار بر روی آنها دشوارتر باشد. درباره شکاف نوع دوم ما به نوع متفاوتی از رایزنی‌ها نیاز داریم».
مدیرکل آژانس در بخش پایانی کنفرانس خبری خود درباره ابهاماتی درباره مریوان (آباده) گفت: «پاسخ ایران به سؤالات بازرسان آژانس درباره منشأ آثار اورانیوم کشف شده، ممکن است صحیح باشد. آژانس در حال حاضر آن را رد یا تأیید نمی‌کند اما با حسن نیت آنها را مورد ارزیابی قرا خواهد داد و بسته شدن موضوع یا پایان یافتن سؤالات بازرسان درباره این مرکز صحت ندارد.تأکید می‌کنم که همچنان باید مسائل پادمانی باقیمانده از تعهدات ایران در چارجوب پادمان حل و فصل شود».
گروسی پیش از این نیز در بیانیه مقدماتی خود در جلسه شورای حکام در خصوص ابهامات مربوط به مریوان گفته بود: « ایران توضیح احتمالی برای وجود اورانیوم ضعیف شده در بخشی از محل معروف به مریوان ارائه کرده است. متذکر می‌شوم که ارزیابی ما برای این مکان همچنان پابرجاست و تکرار می‌کنم که مسائل پادمانی باقیمانده ناشی از تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان جامع بین ایران و آژانس است و هنوز باید حل و فصل شود تا آژانس در موقعیتی قرار بگیرد که بتواند تضمین کند برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز است».
ایران و آژانس
جدیدترین گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)، سازمان ناظر بر برنامه هسته‌ای تهران، می‌تواند نشان دهد که رویکرد پسا-برجامی ایران در قبال برنامه هسته‌ای‌اش چه خواهد بود.
وال استریت ژورنال، بر اساس ارزیابی‌های محرمانه‌ای که در هفته جاری در اختیار کشورهای عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفت، ادعا کرده است که ایران ذخایر اورانیوم غنی‌شده در سطوح بالای خود را در سه ماه گذشته 27 درصد افزایش داده است و می‌تواند ظرف دو هفته یا کمتر سوخت کافی برای گریز هسته‌ای را به دست آورد.
به غیر از آن بر اساس این گزارش، ایران برای جلوگیری از تحریم‌های مکانیزم ماشه سازمان ملل متحد یا بدتر از آن، به خط قرمز اعلام شده آمریکا در مورد گسترش غنی‌سازی فراتر از 60 به 90 درصد یا درجه تسلیحات پایبند مانده است.
در همین حال، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پرونده‌های طولانی‌مدت مربوط به سؤالات درباره فعالیتهای هسته‌ای اعلام‌نشده تهران را بسته است و ایران با نصب مجدد دوربین‌ها و تجهیزات نظارتی در تأسیسات کلیدی موافقت کرده است.
مارک فیتزپاتریک، کارشناس استراتژی، فناوری و کنترل تسلیحات در موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک می‌گوید: «به‌طور کلی، گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با توجه به همکاری‌های جزئی ایران ممکن است دو گام کوچک به جلو باشد، و یک گام بزرگ به عقب، به دلیل گسترش مداوم ذخایر اورانیوم این کشور.»
گزارش آژانس حاکی از آن است که ایران ممکن است در غیاب برجام، با فرض اینکه آژانس به کار خود در جهت بستن پرونده‌های پادمانی باقیمانده ادامه دهد، مایل باشد در چارچوب تعهدات خود به عنوان عضوی از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای یا NPT عمل کند. ذخایر غنی شده فعلی احتمالاً به‌عنوان ابزاری برای چانه‌زنی و حتی بازدارندگی مورد استفاده قرار می‌گیرند، تا زمانی که نوعی تفاهم با ایالات متحده در مورد توافق کمتر در برابر کمتر به دست بیاید.
پیام اسرائیل به ایران
اسرائیل هم از گزارش‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی و هم از چشم انداز دیپلماسی مخفیانه ایران و آمریکا نگران شده است.
نخست وزیر بنیامین نتانیاهو گفت: «پیام بسیار روشنی برای ایران و جامعه بین المللی دارم. اسرائیل هر کاری که لازم باشد برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای انجام خواهد داد.»
در همین حال، حزب‌الله نمایش قدرت بی‌سابقه‌ای را در اواسط ماه می در جنوب لبنان به نمایش گذاشت، در شرایطی که تهدیدهای اسرائیل علیه ایران در حال افزایش است و اشاره‌هایی دوباره مبنی بر آمادگی اسرائیل برای حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران مطرح می‌شود.
به‌رغم نگرانی‌های اسرائیل، به نظر می‌رسد هماهنگی امنیتی آمریکا و اسرائیل در مورد ایران به قوت قبل باقی است.
ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده سنتکام، که بر تمامی نیروهای نظامی ایالات متحده در منطقه نظارت دارد، در هفته گذشته سه روز را در اسرائیل گذراند. همچنین مقامات ارشد امنیتی اسرائیل - رونن بار، رئیس شین بت، ران درمر، وزیر امور استراتژیک و تزاچی هانگبی، مشاور امنیت ملی- همگی این هفته در واشنگتن بودند تا درباره ایران و سایر موضوعات با همتایان آمریکایی خود گفتگو کنند.
به گفته علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین المللی بحران، «واکنش اسرائیل و جدول زمانی آنها ممکن است اغراق آمیز باشد. گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هیچ تغییر قابل‌توجهی را در توانایی ایران نشان نمی‌دهد و نگفته است که ایران تصمیم به دنبال کردن سلاح گرفته است. آنها می‌خواهند هر ابتکار دیپلماتیکی را قبل از حرکت به جلو در نطفه خفه کنند.»
بلاتکلیفی در خلیج فارس، باد مخالف سیاسی در واشنگتن
دولت بایدن، در حالی که برجام را کنار گذاشته، همچنان رویکرد دیپلماتیکی را در قبال ایران ترجیح می‌دهد که تنش‌زدایی و درگیری‌زدایی را هم در منطقه و هم در مورد پرونده‌های هسته تهران در اولویت قرار دهد.
اگرچه ایالات متحده موضع بازدارندگی کلی خود را تقویت کرده و از ابتکارات منطقه‌ای برای کاهش تنش با ایران، از جمله توافق عربستان و ایران برای از سرگیری روابط در ماه مارس، حمایت کرده است، کشورهای خلیج فارس از آنچه به عنوان فقدان شفافیت در مورد سیاست ایالات متحده در منطقه تلقی می‌کنند، ناراحت هستند؛ به ویژه پس از توقیف دو نفتکش توسط ایران در 27 آوریل و 3 مه. وزارت امور خارجه امارات متحده عربی در 31 مه گفت که از مشارکت در ائتلاف نیروهای دریایی ترکیبی (CMF) انصراف داده است، اگرچه آمریکا می‌گوید اطلاعیه رسمی درباره کناره‌گیری این کشور از این ائتلاف دریافت نکرده است.
دولت بایدن ممکن است با فشارها و تهدیدهای اسراییل به استفاده از زور مشکلی نداشته باشد، تا بتواند ایران را تا زمان رسیدن به نوعی تفاهم دیپلماتیک تحت کنترل نگه دارد.
در حال حاضر، با توجه به مخالفت‌های سیاسی در واشنگتن و تهران، و برخی نارضایتی‌ها از نیات آمریکا و ایران در منطقه، توافق «کمتر در برابر کمتر» ممکن است واقعی‌ترین احتمال باشد.
واعظ به المانیتور توضیح داد: «بایدن در یک چرخه انتخاباتی است و هرگونه لغو تحریم‌هایی که ایران به دنبال آن است، نمی‌تواند از سد کنگره بگذرد. بنابراین شکاف بین ایران و ایالات متحده ممکن است در کوتاه مدت غیرقابل پل زدن باشد.»
واعظ می‌افزاید: «ایران نیز ممکن است ترجیح دهد سطح تنش‌ها را پایین نگه دارد، زیرا همچنان در حال کشمکش با یک اقتصاد بحران‌زده و پیامدهای سیاسی و اجتماعی اعتراضات داخلی سال گذشته است. بهترین نتیجه ممکن، در حال حاضر، ممکن است دستیابی به یک تفاهم برای جلوگیری از از کنترل خارج شدن همه چیز باشد.»
منبع: تابناک
کلیدواژه: برنامه هفتم توسعه حج 1402 رضامراد صحرایی قیام 15 خرداد ناهید کیانی ایران آژانس بین المللی انرژی اتمی رافائل گروسی برنامه هسته ایران برجام برنامه هفتم توسعه حج 1402 رضامراد صحرایی قیام 15 خرداد ناهید کیانی آژانس بین المللی انرژی اتمی فعالیت های هسته ای ایران برنامه هسته ای ایران و آژانس مدیرکل آژانس ایالات متحده شورای حکام دانش آژانس دوربین ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۰۹۴۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازرسان آژانس در ایران؛ از «البرادعی» تا «گروسی»
به گزارش قدس آنلاین، محمد اسلامی روز چهارشنبه (۱۲ اردیبهشت) درباره همکاری با آژانس برای رفع لغو انتصاب تعدادی از بازرسان آژانس تصریح کرد: ما ورود هیچ بازرسی را ممنوع نکردیم. ۱۳۰ بازرس آژانس مجاز به حضور در ایران هستند و بازدید آنها در حال انجام است. استفاده از حق تعیین بازرسان از حقوق مسلم و طبیعی هر عضو آژانس است و این مساله سیاسی نیست و ما در فرایندهای همکاری با آژانس این موضوع را مکرر اثبات کرده و آنها هم به آن اذعان دارند.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز شنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۲ خبر داد که ایران مجوز فعالیت شماری از «بازرسان مجرب» این نهاد بین‌المللی برای راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران را لغو کرده است.»
رافائل گروسی با صدور بیانیه‌ای این اقدام را «به شدت» محکوم و تصریح کرد: این بازرسان از «مجرب‌ترین» کارشناسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با دانش منحصربه‌فرد در زمینۀ فناوری غنی‌سازی هستند و تا پیش از این، در تاسیسات غنی‌سازی ایران که تحت پادمان‌های آژانس هستند به «امر ضروری راستی‌آزمایی» مشغول بودند.
ساعتی پس از انتشار این بیانیه، سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به اظهارات گروسی، علت اخراج بازرسان آژانس را تلاش آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام برای «سوءاستفاده» از فضای شورای حکام برای «مقاصد سیاسی خود» عنوان کرد.
محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی اسفندماه ۱۴۰۲ در واکنش به مواضع آژانس درباره اخراج چند بازرس از لیست بازرسان ایران اعلام کرد که «بازرسان تبعه سه کشور اروپایی که مرتب رفتار سیاسی تند علیه جمهوری اسلامی دارند را از لیست حذف کردیم.»
وی گفته بود که سه یا چهار نفر از بازرسان حذف شده از این لیست، چندین سال است به ایران نیامده‌اند.
اسلامی در آن مقطع اعلام کرده بود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۲۷ بازرس تأیید شده در ایران دارد و این چند نفر، نسبت به کل بازرسانی که به ایران رفت و آمد می‌کنند، عددی نیست.
در این میان واکنش رافائل گروسی در نشست شورای حکام در آذرماه ۱۴۰۲ و در اظهاراتی دیگر بسیار «عجیب» و شدیدتر از آن چه انتظار می رفت بود تا جایی که برخی درباره موضوع لغو انتصاب بازرسان گفت: من همچنان برکناری یک‌باره چندین بازرس خبره آژانس از سوی ایران را محکوم می‌کنم. موضع ایران بی‌سابقه و مغایر با همکاری لازم و مورد انتظار برای تسهیل اجرای موثر تعهدات پادمانی آن و روحیه همکاری توافق شده در بیانیه مشترک چهار مارس است.
بر اساس توافق جامع پادمانی، کشورهای عضو حق دارند از پذیرش یک یا گروهی از بازرس‌ها که آنها را فاقد صلاحیت تشخیص دهند، خودداری کنند یا ماموریت‌شان را کان لم یکن فرض و یا نیمه تمام بگذارند و اعمال این حق هیچ نیازی به حصول یا وجود شرایط خاصی ندارد و کشورها در این امر به طور کامل اختیار دارند.
بر اساس بند یک ماده ۹ توافقنامه جامع پادمانی، آژانس باید رضایت ایران را برای انتصاب بازرسان پیشنهادی خود دریافت کند. همچنین بر اساس بند ۲ ماده ۹، چنانچه ایران چه در زمان پیشنهاد بازرس یا هر زمان دیگری پس از انتخاب یک بازرس، با آن مخالف باشد، آژانس باید بازرس یا بازرسان دیگری را به دولت ایران پیشنهاد کند. بر اساس بند ۳ ماده ۹ اگر در اثر خودداری مکرر یک دولت از پذیرش بازرس یا بازرسان، اجرای بازرسی بر طبق موافقت‌نامه دچار وقفه شود، این مخالفت باید از طرف مدیرکل آژانس به شورای حکام ارجاع داده شود. بنا بر این با توجه به متن صریح موافقت‌نامه جامع پادمانی ایران می‌تواند بدون هرگونه توضیحی و در هر زمانی که بازرس یا بازرسانی را فاقد صلاحیت تشخیص داد، از پذیرش آنها اجتناب کند و آژانس باید بازرس یا بازرسان دیگری را جایگزین کند. موافقت‌نامه شرطی را برای آن کشور قائل نشده و در عوض آژانس را موظف کرده است بازرسان دیگری را با رضایت طرف مقابل تعیین کند.
اما شاهد هستیم که در مورد لغو انتصاب تعدادی از بازرسان (در مجموع هشت نفر) مدیرکل بدون این که به وظیفه‌اش بر اساس موافقت‌نامه مبنی بر معرفی اشخاص دیگری عمل کند، موضوع را رسانه‌ای و سیاسی کرد و همچنان هم بر این موضع خود پافشاری دارد.
گروسی در بخشی از اظهارات خود در این رابطه اعلام کرد که «اقدام ایران به گونه‌ای اعمال شده که به طور «مستقیم» و «شدید» بر توانایی آژانس برای انجام مؤثر بازرسی‌هایش در ایران تأثیر می‌گذارد.» این در حالی است که طبق قانون مدیرکل باید بلافاصله پس از اعلام تصمیم ایران با مسئولان ایران برای جایگزینی نفرات خط خورده از لیست بازرسان وارد مذاکره و تعامل می‌شد.
مدیرکل آژانس در بخشی دیگر از اظهاراتش در موضوع بازرسان اقدام ایران را «یکجانبه» تلقی و آن را محکوم کرد. این رفتار و موضع گروسی به طور کامل در مغایرت با حقوق کشورها و فاقد مبنای حقوقی، یعنی موافقت‌نامه جامع پادمان است که کشورها را ملزم نکرده است که مخالفت خود را با آژانس یا هر نهاد دیگری هماهنگ کنند یا پیشاپیش به آنها اطلاع دهد.
گروسی در حالی این اقدام ایران را موثر بر توانایی آژانس در انجام وظایفش قلمداد و معرفی می‌کند که بر اساس گزارش‌های منتشر شده در سایت آژانس، بخش پادمان برای انجام وظایف پادمانی خود در چارچوب‌های مختلف پادمانی از خدمات حدود ۴۰۰ بازرس از ۸۰ ملیت مختلف از کشورهای عضو بهره می‌برد. به گفته مقامات سازمان انرژی اتمی از این تعداد حدود ۱۲۰ بازرس برای انجام بازرسی و راستی‌آزمایی فعالیت های هسته‌ای در چارچوب تعهدات پادمانی ذیل موافقت نامه جامع پادمانی ایران منصوب شده‌اند. یعنی چیزی حدود یک سوم کل تعداد بازرس‌های آژانس.
محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی، ۱۲ اردیبهشت در جمع خبرنگاران اعلام کرد که ۱۳۰ بازرس آژانس برای انجام نظارت‌های پادمانی در ایران منصوب شده‌اند.
بنا بر اطلاع خبرنگار ایسنا، پس از لغو انتصاب هشت بازرس از سوی ایران، ایران ۱۴ بازرس معرفی شده جدید از سوی آژانس را مورد پذیرش قرار داده است. از این رو آژانس از لحاظ تعداد بازرسان دچار ضعف نیست و ایران فراتر از آنچه قوانین و مقررات برای آن تعیین کرده با آژانس همکاری کرده است.
مدیرکل آژانس در بخشی از اظهاراتش بر مهارت ویژه و انحصاری هشت نفر بازرس مورد اشاره دست گذاشته است و گفته است که این افراد تاثیرگذاری بزرگی در انجام وظایف پادمانی آژانس داشته‌اند. باید گفت این اظهارات در واقعیت خدمات و مهارت حدود ۴۰۰ بازرس آژانس را زیر سوال می‌برند. تاکید گروسی به این معنی است که فعالیت بازرسی آژانس در حساس‌ترین بخش چرخه سوخت یا حداقل یکی از حساس‌ترین بخش‌های چرخه سوخت، وابسته به تخصص و تبحر حدود یک پنجاهم از بازرسان است! با چنین استدلالی چگونه می‌توان به گزارش‌های آژانس در اجرای تعهدات عدم اشاعه‌ای و صحت و سقم اطلاعات آژانس درباره بخش قابل توجهی از وظایف آژانس برای نظارت موثر بر تعداد زیادی از تاسیسات و مواد هسته‌ای که در گزارش‌های سالیانه به آنها اشاره می‌شود، اعتماد کرد؟
به گزارش ایسنا، این برای اولین بار نیست که ایران اقدام به لغو انتصاب بازرسان آژانس در دو دهه اخیر کرده است. در بهمن ۱۳۸۵ (۲۰۰۷) ایران از پذیرش ۳۸ بازرس در واکنش به صدور قطعنامه ۱۷۳۷ خودداری کرد، اما برخورد آژانس و مدیرکل وقت (محمد البرادعی) با این مساله بسیار متفاوت بود. دو طرف در آن مقطع برای ادامه همکاری توافق کردند و آژانس نیز در انجام وظایفش با مشکلی مواجه نشد.
در بیانیه‌ای که بر روی وب سایت آژانس در آن مقطع قرار گرفت، اعلام شد که «آژانس به تعداد کافی بازرس منصوب شده برای ایران دارد و قادر است فعالیتهای بازرسی‌اش را تحت توافقنامه جامع پادمان‌ها در ایران انجام دهد.»
بنابراین رویکرد و مواضع اخیر مدیرکل آژانس را می‌توان هم ناشی از ناتوانی فنی آژانس در خوشبینانه‌ترین حالت در تامین نیروی انسانی متبحر دانست و هم ناشی از ضعف در انجام مذاکرات و تعامل با کشور عضو. اگر بازرس ماهری از کشورهای دیگری غیر از چند کشور غربی در زمینه‌های خاص از جمله در غنی سازی وجود ندارد، مشکل کشورهای عضو نیست و نمی‌توان به خاطر این مسائل کشورها را از اعمال حق حاکمیتی‌شان منع کرد.
مدیرکل آژانس بدون توجه به حقوق ذاتی کشورهای عضو و بی‌توجهی به وظایفی که بر عهده آژانس برای انجام موثر اقدامات پادمانی است و نیز بهره‌گیری از تجربیات قبلی در تعاملات با کشورهای عضو، موضوعی را که جزء حقوق کشور عضو است، مبنایی برای فرار از پاسخگویی مناسب و البته سیاسی کاری به نفع گروهی از کشورهای عضو شورای حکام قرار داده است. متاسفانه با وجود اعتراض متعدد ایران به این رفتار این رویکرد ادامه یافت و آقای گروسی به جای حل دائمی مشکل، بر رویکردها و راه‌حل‌های غیرفنی و بعضا سیاسی تاکید دارد. با وجود اینکه ایران بعد از لغو انتصاب هشت بازرس، ۱۴ بازرس را پذیرفته است اما باز هم آژانس بر موضع قبلی خود تاکید دارد که این رفتار حاکی از زیاده خواهی این نهاد فنی بین المللی است. رویکرد فعلی آژانس در رابطه با بازرسی‌ها از ایران موجب تقویت مواضع سیاسی آنها در قبال ایران می‌شود. مدیرکل آژانس باید از انجام اقداماتی که نشان دهنده عدم توجه آن به موافقت‌نامه جامع پادمان است خودداری کند؛ چرا که به کاهش اعتبار فنی آژانس منجر می‌شود. تنها راه‌حل، بازگشت به متن موافقت‌نامه و تطبیق اقدامات با سازوکارهای پیش بینی شده در آن است.
منبع: خبرگزاری ایسنا
تداوم بارندگی‌ها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش می‌یابد